×

Wyrok SO Warszawa – Praga – nieważność umowy zawartej z BZ WBK

W dniu 13 marca 2020 r. Sąd Okręgowy Warszawa – Praga w Warszawie Wydział II Cywilny wydał wyrok zasądzający od Santander Bank Polska S.A. (poprzednio: Bank Zachodni WBK S.A.) na rzecz kredytobiorcy kwotę 41.333,00 zł. Sąd uznał, że w umowie występują klauzule niedozwolone w zakresie zasad indeksacji do kursu CHF i wobec tego umowa jest nieważna w całości. Choć powódka domagała się zasądzenia kwoty 135.529,10 zł, to Sąd uznał, że należny jest zwrot jedynie 41.333,00 zł, albowiem o tyle jej dotychczas spłacone raty przewyższały kwotę wypłaconego kredytu (tzw. teoria salda).

W uzasadnieniu przedmiotowego wyroku Sąd wskazał, że podziela argumentację Powódki odnośnie niedozwolonego charakteru postanowień dotyczących indeksacji kredytu do kursu CHF określanego jednostronnie przez pozwany Bank.

Wobec powyższego w ocenie Sądu nie ma możliwości utrzymania w mocy umowy kredytowej zawartej przez strony bez w/w niedozwolonych postanowień regulujących mechanizm indeksacji i różnic kursów walutowych. Prowadziłoby to bowiem do zmiany charakteru umowy poprzez wyeliminowanie ryzyka kursowego związanego z indeksacją kwoty kredytu do CHF, a tylko istnienie owego ryzyka uzasadnia zastosowanie w umowie przy określaniu wysokości oprocentowania stopy międzybankowej tej waluty, czyli LIBOR. Skoro zamiarem stron było zawarcie umowy kredytu indeksowanego kursem CHF, to istnienie owej umowy bez klauzul indeksacyjnych nie ma racji bytu i jest sprzeczne z naturą tego stosunku obligacyjnego. Ponadto – wyeliminowanie w/w klauzul uniemożliwia wykonanie umowy, z uwagi na brak mechanizmu ustalenia wysokości zobowiązania kredytobiorcy.

W obliczu nieważności umowy kredytu, istniejącej od momentu zawarcia umowy, obowiązkiem powódki był zwrot na rzecz pozwanego banku kwoty, którą w wykonaniu nieważnej umowy pozwany bank przekazał powódce. Wpłaty dokonywane przez powódkę na rzecz banku w okresie od maja 2007 roku do zamknięcia rozprawy powinny być więc ujmowane jako częściowe wykonanie zobowiązania zwrotu nienależnie otrzymanego świadczenia, nie zaś jako odrębne świadczenie spełniane na rzecz banku w wykonaniu umowy kredytu, którego rozliczenie miałoby odbywać się zgodnie z teorią dwóch kondykcji bądź zgodnie z teorią salda. W konsekwencji – powódka może domagać się zasądzenia na swoją rzecz jedynie „nadwyżki” ponad kwotę wypłaconą jej przez Bank, gdyż jej wpłaty do wysokości do tej kwoty nie sposób uznać za świadczenie nienależne, wobec spoczywającego na powódce zobowiązania do zwrotu na rzecz pozwanego banku kwoty 484 300 zł. W ocenie Sądu charakter świadczenia powódki (tj. spełnianego sukcesywnie świadczenia o zwrot nienależnie otrzymanego świadczenia) przesądza o braku zasadności podniesionego prze stronę pozwaną zarzutu przedawnienia roszczenia, gdyż nie było to świadczenie okresowe w rozumieniu art. 118 kc.

Wyrok jest nieprawomocny, obie strony wniosły apelację. Sprawę prowadzili adw. Łukasz Chmurski oraz adw. Marcin Żmuda Trzebiatowski